woensdag 23 augustus 2023

De waarde van een goed handboek

De laatste weken heb ik me ingewerkt in de nieuwe elektronische leeromgeving van de KU Leuven. Toledo Ultra wordt de opvolger van TOLEDO Original. En alhoewel een gedeeltelijke automatische omzetting van alle cursusmateriaal van de oude naar de nieuwe omgeving ondersteund wordt, is er toch nog veel manueel werk nodig. Maar goed, het is altijd nuttig om je online leermateriaal eens van scratch te herbekijken voor alle vakken (OPO's - of Opleidingsonderdelen - in het jargon). Kan nooit kwaad.

Echter, ik tracht nooit té ver te gaan in het ontwerpen van een online cursus voor studenten. Misschien ben ik old-school, maar ik ben nog steeds van mening dat het gebruik van een goed handboek op lange termijn nog steeds de beste investering is. Of dat handboek in fysieke of digitale vorm beschikbaar is, is een andere discussie. Mij gaat het vooral over het georganiseerd bundelen van cursusmateriaal.

Immers, de huidige elektronische leeromgevingen duwen je in zekere zin om je leermateriaal te balkaniseren in kleine stukjes. Het hele vak wordt opgedeeld in leermodules, binnen elke module kan je stukjes tekst, filmpjes, testjes, discussies ... opzetten, die studenten al dan niet in een opgelegde volgorde moeten bekijken. Het kan misschien wel goed zijn voor het leerproces van een student die voor de eerste maal zich door het leermateriaal worstelt, maar het fragmenteert alle materiaal dat samen de inhoud van het vak vormt.

Wat gebeurt er immers nádat een student het vak heeft afgerond? Heeft men nog toegang tot het materiaal? Vaak niet meer, vermits binnen de elektronische leeromgeving enkel studenten toegang hebben die dat academiejaar zijn ingeschreven voor een bewust vak. Heeft men dan een archief gemaakt van alle leermateriaal? Dat zou je misschien  verwachten, maar dat komt dan neer op een hoop pdf-documentjes, wat screenshots, en hoe maak je back-up van gelinkt materiaal zoals filmpjes? Technisch kan het uiteraard allemaal wel, maar het is een hoop gedoe. Bovendien is al dat materiaal dan vaak ongeorganiseerd. De structuur werd immers bepaald door de leeromggeving, maar die valt weg. Een index heb je dan al helemaal niet. Kortom, vanuit praktisch oogpunt ben je je leermateriaal vaak kwijt.

Vandaar dat een goed uitgegeven handboek zo nuttig is. Je kan er jaren nadien nog steeds dingen in opzoeken of herlezen, onafhankelijk van om het even welke leeromgeving waarin je een ooit een vak hebt gevolgd.

1 opmerking:

Marc Roggemans zei

Ik kan de auteur enkel maar gelijk geven. Zelf heb ik 38 jaar hoger onderwijservaring. Voor al mijn vakken bestaan er cursussen die handboek waardig zijn. Helaas is het zo dat veel studenten een diploma willen halen, en niet komen om slim te worden. Die hebben liever de kleine brokjes en de pretcultuur die in het onderwijs gepromoot wordt.
Studeren is veeleisender dan werken (alvast in mijn technologisch domein). Gek dat de overheid die studie-investering dan ook niet als werken ziet (telt niet mee als gewerkte jaren voor pensioen). Opleidingen bij VDAB, leger en politie, of binnen een bedrijfscontext dan weer wel....