Nieuwe Ranking van Universiteiten

De nieuwe Shanghai ranking van universiteiten is weer gepubliceerd, en er is hier en daar over bericht in de Belgische pers. Blijkbaar scoren de KUL, UCL, ULB en UGent het beste van de Belgische universiteiten. Ze staan allen ergens tussen plaats 102 en 150. (Mijn eerdere blog-entry over rankings is hier te vinden).

De Vlaamse Vereniging van Studenten reageerde door te stellen dat de rankings geen maat zijn voor onderwijskwaliteit (volledige reactie, en uitgebreid standpunt), en dat het gevaarlijk is om het beleid dat gevoerd wordt t.a.v. universiteiten op deze rankings af te stemmen. Het is ongetwijfeld zo dat de rankings voornamelijk kijken naar geleverd onderzoekswerk. Stellen dat bepaalde disciplines in deze tellingen ondervertegenwoordigd zijn, zoals de VVS zegt, is ongetwijfeld waar, maar dat geldt evengoed voor de andere universiteiten, wiens ranking dan eveneens hierdoor beinvloed wordt.

Fundamenteler is echter de kritiek dat goede onderzoeksoutput (zoals de rankings weergeven) niet zou leiden tot een goede onderwijskwaliteit. Hiermee ben ik het niet eens. Als je een goede universiteitsopleiding wil aanbieden, heb je goede wetenschappers nodig. Hoe exellenter die wetenschappers, hoe beter studenten van hen kunnen leren. Anders kom je in een situatie waarin docenten weinig voeling hebben met het vakgebied waarover ze doceren, en de leerstof zelf 'ook maar uit een boekje hebben'. Dat laatste model is misschien goed als je een universiteitsopleiding enkel ziet als een middel om diploma's uit te delen en iedereen op te tillen tot een gemiddeld niveau; maar als je universiteiten ziet als een centrum waar kennis vergaard wordt, en dooorgegeven wordt aan volgende generaties, heb je mensen nodig die zelf kennis creeeren, en niet enkel navertellen.

Natuurlijk, dit laatste is een misschien hoogdravend statement, en het verhelpt weinig aan het probleem van de briljante wetenschapper die er niet in slaagt op een deftige manier les te geven of op een adequate manier examens af te nemen. maar dat wil niet zeggen dat rankings nietszeggend zijn. Als een universiteit die kwaliteit hoog in het vaandel voert, moeten we de rankings ernstig nemen, en ervoor zorgen dat we beter zijn dan onze onmiddelijke concurrenten op korte termijn, en onze positie op wereldschaal verbeteren op lange termijn.

Voor de nieuwsgierigen, de Shanghai ranking plaats de volgende universiteiten in de top-10: Harvard - Stanford - Berkeley - Cambridge - MIT - Caltech - Columbia - Princeton - Chicago - Oxford. Leuven staat binnen de Europese universiteiten ergens tussen plaats 35 en 56 gerangschikt.