woensdag 3 januari 2007

Middelmaat aan de universiteit?

In De Standaard van 28 december 2006 verscheen een artikel over ingenieurs-studenten van onze faculteit die onderzoek verricht hebben naar de werking van de power-ball. Prof. George van der Perre, van de afdeling BMGO, was vol lof over het project, en stelde dat de studenten op deze manier boven zichzelf konden uitgroeien. Interessanter was echter de volgende quote:
George van der Perre, begeleidend hoogleraar mechanica aan de KU Leuven, vindt dat de universiteit de beste studenten de meeste kansen zou moeten geven. ,,De case van de powerball blijkt een dankbaar studieobject om tweedejaarsstudenten die soms in een impasse raken, opnieuw te stimuleren'' verklaart hij. ,,Ik vind dat we goede studenten in de gaten moeten houden, en ze bijvoorbeeld bij hun maatschappelijke carrière moeten helpen of voorrang geven bij een promotieplaats.'' Volgens Van der Perre is dat principe te lang onbespreekbaar geweest: ,,Middelmaat regeert nu op de universiteit.''
Ik ben ook de mening dat middelmaat regeert op de universiteit, het is zelfs een van mijn steeds terugkerende stokpaardjes...

In Vlaanderen is er de optie genomen dat zo veel mogelijk studenten zonder voorwaarden aan het hoger onderwijs moeten kunnen deelnemen. Die 'zonder voorwaarden' zijn vrij letterlijk te nemen: Je kan bij wijze van spreken de dag voor het academiejaar begint je inschrijven in om het even welke studierichting. Filters zoals het toelatingsexamen bij de burgerlijk ingenieurs moesten van Minister Vanderpoorten absoluut verdwijnen. Nu, op zich is dat een politieke keuze die te verdedigen is. Deze keuze is echter niet verenigbaar met de ambitie om een (Europese) topuniversiteit te worden.

Het is geen toeval dat belangrijke spin-offs zoals Google starten aan elite-universiteiten die niet enkel de beste studenten recruteren, maar ook de beste studenten aanmoedigen hun talenten maximaal te ontplooien. In ons systeem zetten we allerlei voorzieningen op (monitoraten, ruime faciliteiten en een soepel deliberatie systeem) om de minder goede studenten te laten slagen. Maar de beste studenten blijven vaak in de kou staan. Er zijn te weinig incentives voor hen boven het gemiddelde uit te stijgen gedurende hun studies. Uiteraard zijn die incentives er later wel (bvb. bij FWO aanvragen), maar amper tijdens de studies.

Zelfs indien de docenten dit willen, is het niet eenvoudig. Enkele jaren geleden speelde ik met de idee om studenten in het vak 'Methodiek vd Informatica' in de 1ste bachelor burg.ir. op vrijwillige basis een niveautest te laten afleggen. Het is immers zo dat er velen reeds weet hebben van informatica-technieken. Als je dan een bepaald niveau zou halen, dan zou je geplaatst worden in een speciale reeks voor de oefenzittingen, waar aan een versneld tempo de stof wordt behandeld, en zelfs eventueel extra stof kan aangesneden worden. Dergelijke voorstellen stuiten op een boel praktische bezwaren. Uiteraard is er de logistieke kant van de zaak, maar ook examen-juridische. Geef je dan aan beide groepen hetzelfde examen? Wat als een student uit de geselecteerde groep zou zakken op een examen dat 'moeilijker' is dan dat van de andere studenten? Etc.

De bekende Amerikaanse Ivy League universiteiten hebben dikwijls speciale programma's voor briljante studenten. Zie o.a. het Cornell Presidential Scholar Program. Ik denk dat het tijd wordt dat de K.U.Leuven ook in deze richting begint te denken.

5 opmerkingen:

Joris Gillis zei

De uitspraken van professor Van der Perre zijn mij ook al opgevallen.

Wat ik me afvroeg, dat idee waar u mee speelde, heeft u dat ooit voorgesteld aan collega's of oversten?
Ivy League achterna gaan betekent waarschijnlijk een politieke aardverschuiving (die ik nog niet snel op gang zie komen), maar zulke initiatieven (zoals uw voorstel) helpen wel, denk ik...

Phil Dutré zei

Joris,

Ah, je hebt hier ook over geblogd. Great minds think alike ;-)

Anyway, ik heb die voorstellen op dit moment enkel nog maar informeel besproken met collega's en assistenten. Maar zelfs het informele water is te diep. 1 ding heb ik alleszins al wel geleerd als prof: je moet je ammunitie sparen voor de gevechten die je kan winnen. jezelf te pletter lopen tegen een betonnen muur heeft weinig zin :-(

Maar dat sluit niet uit dat er toch initiatieven zijn. Zo bestaat er bij de irs. computerwetenschappen (op mijn initiatief trouwens), een 'Zelfstandig Studieproject'. Studenten kunnen hier zelf een topic definieren, op voorwaarde dat ze een prof bereid vinden hen daarin te begeleiden.

Wat meer info (alhoewel de data wat outdated zijn) op http://www.cs.kuleuven.be/~phil/ZSP/

Pieter zei

Phil,

Toch drie bedenkingen.

1) Je bent altijd vol lof over de Ivy-league universiteiten, maar ik wil er wel even op wijzen dat er ook andere top universiteiten zijn. We denken hier bijvoorbeeld maar aan Berkely, Stanford, Tokyo Universiteit, Cambridge, ... Als ik me niet vergis, is google en zowat de meeste recente aardverschuivingen binnen de informatica niet ontstaan in een Ivy-League.

2) De vraag is, wat zijn de doelstellingen van een universiteit zoals Leuven? Deze zijn niet noodzakelijk dezelfde als die van jouw gelieve Ivy-Leagues.

3) Top-studenten en top-onderzoekers worden gekweekt in een omgeving waar top de norm is. Dat start bij de begeleiding, niet enkel in intelligentie, maar ook in geest. Het is me opgevallen dat veel van uw collega's wat stroef zijn geworden in out-of-the-box denken, en misschien wat teveel gesettled zijn in het knusje proffen/lesgever jobje.

saskia zei

Als student aan een Amerikaanse top universiteit, geen Ivy League, maar wel op nummer 7 (voor een aantal grootheden) kwa onderzoeksresultaten in de VS voor de laatste 5 jaar. Op algemeen vlak staan we nog ergens op nummer 11 in amerika (Maar 5 ivy league en 5 andere universiteiten voor UCSD). Zo nu ik als trotse student mijn universiteit heb verdedigd, verder tot the hoofdzaak.

Wat mij opvalt: Algemeen is de opleiding tot Bachelor hier van veel lager niveau dan in Belgie (toch ingenieurs opleiding). Dit komt gedeeltelijk omdat de middelbare opleiding van lager niveau is. Dus al bij al zal Belgie het niet zo slecht doen, ookal klopt het dat middelmaat de hoofdgroep is in Belgie. Daarnaast heb ik vaak genoeg gezien dat het niet de slimste studenten zijn die met de beste punten gaan lopen. Het is een systeem dat de grootste groep probeert op te leiden, niet the select few.

En dan is er een tegenstelling die ik elke dag voel hier op UCSD:
Langs de ene kant wordt je hier bij de hand vastgehouden als je je cursus materiaal moet leren: Gequoteerd huiswerk en regelmatig testen.

Langs de andere kant krijg je de vrijheid om te groeien hoe jij het wilt. Op graduate niveau ongeveer compleet vrije van vakken. Op undergraduate niveau kan je altijd al vakken van een hoger niveau volgen als je punten hoog genoeg zijn en je genoeg vakken neemt om door het programma te geraken. Maar ik moet nog de eerste student tegenkomen die daarvan gebruik heeft gemaakt, dus zoveel zullen er dat niet zijn.

Phil Dutré zei

Pieter, Saskia,

Natuurlijk weet ik wel dat Ivy leage vnl. Een North-East clubje is, en veel bekende uniefs zitten niet in de Ivy League, zoals inderdaad Stanford, UCSD, of de Techs zoals MIT of Caltech. Ik gebruikte Ivy League meer om een bepaalde klasse van uniefs aan te duiden, eerder dan de historische 8.

Anyway, het gras is altijd groener aan de andere kant van de heuvel natuurlijk. Ik weet ook wel dat in de zogenaamde Amerikaanse topuniversiteiten niet alles optimaal is, of dat niet alle studenten van alle mogelijkheden gebruik maken. Maar de mogelijkheden zijn er meestal wel.